SİYAH LÂLE (Özet, tanıtım, inceleme) Yazar: Alexsandre Dumas Türkçesi: Onur Şen Yayınevi ve Basım Yılı: Antik Batı Klasikleri, Lacivert Yayıncılık, İstanbul 2007 Sayfa Sayısı: 240 “ Bazen bir insan ‘çok mutluyum’ diyemeyecek kadar çok acı çekmiş olabilir.” Alexsandre Dumas’nın Antik Batı Klasikleri’nden çıkan Siyah Lale’sini yıllar sonra tekrar okumaya karar verdim. Bu kararımda İskender Pala’nın […]
Paul Marie Verlaine Kimdir Hayatı Paul Marie Verlaine, 30 Mart 1844 tarihinde doğup 8 Ocak 1896 tarihinde hayatını kaybeden, Fransız edebiyatının önde gelen şairlerinden biridir. Babasının disiplinli askeri yaşamına rağmen, gençliği boyunca serbest ve bohem bir hayat tarzını benimsedi. Verlaine düzenli bir eğitim almadı, lise eğitimini tamamladıktan sonra iş hayatına atıldı. Paul Verlaine, kısa bir […]
Stephane Mallarme Kimdir Hayatı Stéphane Mallarmé, 18 Mart 1842’de Paris’te doğan ve 9 Eylül 1898’de Paris yakınlarındaki Valvins’de vefat eden, sembolizm akımının öncü Fransız şairlerinden biridir. Eğitimine Sens Lisesi’nde yatılı olarak devam etti ve burada Edgar Allan Poe’nun eserlerini anlayabilmek için İngilizce öğrenmeye başladı. 1863 yılında İngiltere’ye giderek İngilizce öğretmenliği dalında yeterlilik belgesi aldı. Fransa’ya […]
Natüralizm Nedir Ne Demektir Kısaca Natüralizm, realizmin bir devamıdır ve 1870’lerden sonra özellikle tiyatro ve roman alanlarında Darwinci doğa yöntemine dayalı olarak gelişen edebi akımlardan biridir. Natüralizm terim, “Nature-doğa” kelimesinden gelir ve “doğalcılık” olarak da adlandırılır. Kelimenin kökeni XVI. yüzyıldan XIX. yüzyıla kadar değişmiştir. Önceleri Tanrı’yı inkar edenlerin doğaya her şeyi atfettiği bir sistem olarak […]
Realizm Nedir Kelime Kökeni Hakkında Kısaca Bilgi Fransızca “Réalité-Réalisme” kökenli bir kelime olan “Realizm” terimi, “gerçek” kelimesinden türetilmiştir ve edebiyat teriminde “Gerçekçilik” olarak da ifade edilir. Felsefede “gerçek”, “düşünülen, tasarlanan veya hayal edilen şeylere karşıt olarak var olan” olarak tanımlanır. Bu, varlığın insan zihninden geçip bozulmamış hali anlamına gelir. Genel bir bakış açısıyla edebi akımlar […]
Romantizm Nedir Ne Demektir Romantizm, Avrupa’da klasisizme uzun bir süre tepki olarak gelişen bir akım olarak ortaya çıkar. Bu akım, insanların sadece mantıkları değil, duygusal yönleriyle de ilgilenir ve sıkı kurallara dayalı klasisizme karşı bir özgürlük arayışıdır. Romantizm akımı, özellikle fantastik ve duygusal içerikli eserleri tanımlamak için kullanılmış ve “romantizm” terimi modern anlamıyla ilk kez […]
Tragedya (Trajedi) Nedir Ne Demektir Klasik tragedya, özellikle Pierre Corneille ve Jean Racine gibi yazarlar tarafından sahneye taşınan bir sanat formudur. Aslında trajedi, insanların zayıf yönlerini, özellikle de tutkularını ve bu tutkuların yol açabileceği zararları vurgulayarak toplumu düzeltme amacını taşır. Karakterler sıklıkla tutkularına yenik düşerler, delirirler, başkalarına zarar verirler ya da intihar ederler. Ancak bu […]
Komedya (Komedi) Türü Nedir Ne Demektir Komedi türü, Molière’in elinde hem eğlendirici bir araç hem de toplumun kusurlarını düzeltme aracı olarak hizmet eder. Molière, döneminin burjuva toplumunda ve insanlarında rastlanan eksiklikleri tiyatro sahnesine taşır ve bu eksiklikleri abartarak gülünç hale getirir. Bu sayede “komedya“, hem toplumun hem de bireylerin kusurlarına bir ayna tutar. Molière, komedileri […]
Klasisizm Akımı Nedir Ne Demektir Klasisizm, edebiyatta Yunan ve Roma antik sanatlarının temel alındığı ve tarihselci bir yaklaşımı benimseyen bir estetik anlayışıdır. Orta Çağ alışkanlıkları ile Rönesans Dönemi’nin etkileri altında, özellikle Rabelais ve Montaigne gibi hümanist bakış açısına sahip yazarlar, antik Yunan ve Roma kültürünü hem koruyup hem de bu mirası hümanist bir zeminde değerlendirmişlerdir. […]
Hümanizm Akımı Nedir Ne Demektir Hümanizm, Orta Çağ’ın sonunda Avrupa’yı etkileyen büyük krizlerin, Yüzyıl Savaşları, salgın hastalıklar ve kıtlıklar gibi felaketlerin ardından XV. ve XVI. yüzyıllarda Avrupa’da ortaya çıkan yeni bir entelektüel yaklaşım ve yaşam biçimini ifade eder. Hümanizm, XIV. yüzyılda İtalya’da doğdu ve XVI. yüzyılda Avrupa genelinde yaygınlaştı. Temel olarak Antik Yunan ve Latin […]
Postmodernizm Nedir 1960’ların sonlarından itibaren yavaşça ortaya çıkan ve 1970’lerde daha fazla görünür hale gelen bir akımdır. Postmodernizm, sanatta, eleştiride ve çeşitli akademik disiplinlerde sıkça kullanılan bir terim haline gelmiştir. Ancak bu akım, genellikle heterojen ve çok parçalı bir yapıya sahiptir, bu nedenle klasik anlamda bir akım olarak tanımlanması zordur. Postmodernizmin temel özelliği, her türlü […]
Edebiyat ve Sanat Akımları Arasındaki İlişki Bir milletin tarih boyunca yaşadığı deneyimler, çeşitli düşünce akımlarının oluşmasına yol açar. Sanatın evriminde, yönetim biçimleri, toplumsal değişimler, bilimsel ilerlemeler ve daha birçok faktör, sanat akımlarının doğuşunda etkili olmuştur. Bu düşünce akımları, bir milletin yaşam tarzını ve devlet yapısını temelden etkiler. İşte bu etkilenme, edebi eserler üzerinde de açıkça […]
Hamlet, William Shakespeare’in en ünlü oyunlarından biridir ve genellikle trajik bir kahramanın hikayesi olarak tanımlanır. Oyun, Danimarka prensi Hamlet’in babasının ölümü ve annesiyle evlenmesi sonrası yaşadığı iç çekişmeleri anlatır. Hamlet, babasının ölümünün ardındaki gerçeği öğrenir ve intikam almak için planlar yapar. Ancak, bu planlar onu kendi iç dünyasında kaybolmaya iter ve sonunda trajik bir sona […]
Deneme Nedir? Deneme Türü hakkında Kısaca Özet Bilgi Deneme, bilgilendirici (öğretici) bir metin türüdür. 16. yüzyılda Avrupa’da Rönesans’la birlikte insanın önemsenmeye başlanması ve özgür düşünmenin ilk adımlarının atılmasıyla ortaya çıkmıştır. Deneme türünde anlatıcı, yazarın kendisidir. Deneme, hemen her konuda yazılabilir. Yazar, ortaya koyduğu düşünceleri kanıtlama gereği duymadan özgürce bir yol benimser. Okuru etkilemek için kullanılan […]
Türk Edebiyatının Dönemleri Nelerdir Türk edebiyatının evrimini anlamak için, edebiyat tarihini ana dönemlere ayırmak, tarihsel süreçlerin gereksinimlerine uygun bir yaklaşımı zorunlu kılar. Türk tarihi, sadece edebiyatın değil, aynı zamanda diğer sosyal kurumların incelenmesi açısından da üç ana döneme ayrılır: A. İslamlıktan Önceki Türk Edebiyatı: Türk edebiyatının ilk dönemi, İslâmiyet öncesi dönemde şekillenmiştir. Bu dönemde, Türklerin […]
Toprak Ana Romanı Hakkında Kısaca Bilgi Asıl adı İlk Öğretmen Toprak Ana olan ve ülkemizde Toprak Ana olarak bilinen romandan alınmıştır. Cengiz Aytmatov bu eserinde savaşın acılarını evrensel bir yaklaşımla ele almış ve insan ruhunun savaşa tepkisini dile getirmiştir. Bunda yazarın savaş yıllarını yaşamasının da etkisi vardır. Yazarın Cemile adlı hikâyesini Fransızcaya çeviren ünlü şair […]
Anadolu’nun fethi ve Müslümanlaştırılması için savaşan alperen ve gazilerin gösterdikleri kahramanlıklar, Anadolu’da daha XII. yüzyılda Türk destan geleneğinin dini tasavvufi motiflerle yenilenerek sürdürülmesini sağlayan bir ortam hazırlamıştır. Bu ortamda oluşan eserler Battalname, Danişmentname, Saltukname, Hamzaname ve Dede Korkut Hikayeleridir. ROMAN Olmuş ya da olması mümkün olayları ayrıntıya inerek anlatan uzun yazı türüdür. Birden fazla olay […]
Kişisel Hayat Çevresinde Oluşan Metinler: GÜNLÜK (Günce – Jurnal) Bir kimsenin yaşadığı olayları günü gününe yazmasıyla oluşan yazı türüdür. Eski edebiyatta adı, ruznamedir. İlk günlük örneği Direktör Ali Bey’in Seyahat Jurnali’dir. ANI (Hatıra) Kişinin ya kendi yaşadıklarını ya da tanık olduklarını anlattığı yazılardır, günlükler gibi yazarın tanıklığına dayanır. GEZİ YAZISI (Seyahatname) Bir kimsenin gezip gördüğü […]
Büyülü gerçeklik, Latin Amerika yazarları ve onların eserleri için kullanılan bir tanımdır. 1960’tan sonra bazı yazarların sıra dışı bir anlayış geliştirmesiyle oluşan bir yönelimdir. Latin Amerika’da yeni bir anlatım olanağı ile etkili olmuştur. Özellikle roman türünde başarılı örnekler verilmiştir. Akımın yayılmasında Avrupa ve İspanya’daki yayıncıların da etkisi büyüktür. Bu akımda okur, romanın içinde temel bir […]