Edebiyatın Toplum Hayatındaki Yeri Edebiyat ile Toplum Bağlantısı Bireylerin fikirlerini, hislerini ve hayal dünyalarını estetik bir biçimde okuyucuya iletme sanatına “edebiyat” demek mümkündür. İnsana ait fikirler, hisler ve hayaller, insanı diğer canlılardan ayıran en temel özellikleridir. Bireyler, toplumu meydana getiren temel yapı taşlarıdır ve bu nedenle bireylerin fikirleri, hisleri ve hayal dünyaları, içerisinde yaşadıkları sosyal […]
Kaside Nedir Ne Demektir Hakkında Kısaca Bilgi Din ve devlet büyüklerini övmek için aruz ölçüsüyle 31-99 beyit arasında yazılan, kendi içinde birbirinden farklı bölümlerden oluşan divan şiirine kaside denir. Gazel ile birlikte divan edebiyatında en sevilen nazım biçimlerinin başında yer almaktadır. Bu nazım biçimi Arap edebiyatında doğmuş, oradan İran edebiyatına geçmiştir. İran edebiyatının Türk edebiyatı […]
Divan Edebiyatında Mahallileşme Akımı Şehirlerde rastlanan halk dili ve divan tarzı söyleyişlerden, Türk halk edebiyatındaki aşık tarzı söyleyişten doğan bir akımdır. Divan şiirimizde İstanbul’un fethinden sonra başlayarak etkisini artıran bu akımda İstanbul şivesine ve İstanbul tabiatına yaklaşma amaçlanmıştır. XVI. yüzyılda Baki’de etkisini hissettiren “Mahallileşme Akımı” en güçlü örneklerini XVIII. yüzyılda Nedim ile vermiştir. Mahallileşme akımının […]
Gazel Nedir? Gazel, sözlük anlamı olarak kadınlarla aşk konusunda konuşmak veya sohbet etmek demektir. Ancak Arap edebiyatında gazel, aslen kasidelerin başında yer alan ve övgü için yazılan bölümlere verilen bir addı. Bu bölümler, genellikle aşktan ve sevgiliden bahsederdi ve “nesîb” terimiyle karşılık bulurdu. Daha sonraları, şairler bu “nesîb” bölümlerini ayırarak aşk, sevgili, şarap, bahar gibi […]
İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatının Sözlü Ürünleri Koşuk Hakkında Kısa Bilgi Türkler İslamiyet öncesi belli dönemlerde, “sığır töreni” adı verilen av törenlerinde, “şölen” adı verilen kurban törenlerinde, tüm boyların erkekleri bir araya gelerek eğlenirdi. Bu eğlencelerde söylenen aşk, doğa ve yiğitlik konularını işleyen şiirlere “koşuk” adı verilir. Ayrıca halk edebiyatında en çok kullanılan ve en çok […]
Mesnevi Nedir Ne demektir Hakkında Kısaca Bilgi Mesnevide tüm beyitlerin mısraları kendi içerisinde uyaklı, aruz ölçüsünün kısa vezinleriyle kaleme alınan, divan edebiyatının en geniş ve uzun nazım şekline mesnevi adı verilmektedir. Mesnevi nazım biçimi Fars edebiyatının yani günümüzdeki İranlıların nazım şeklidir. Fakat Türk edebiyatında kaleme alınmış mesneviler Fars edebiyatında yazılmış olanlar kadar güzeldir. Divan edebiyatında […]
Koşma Koşmanın Özellikleri Nelerdir? Saz eşliğinde söylenen lirik şiirlerdir. Dörtlük sayısı genelde 3 ile 5 arasında değişir. Türk halk edebiyatının en çok sevilen, en çok kullanılan nazım şeklidir, dörtlüklerle söylenir. Koşmalarda genellikle 11 ’li hece ölçüsü ve (4+4+3=11 ya da 6+5=11 duraklı) genelde yarım kafiye kullanılır. Uyak düzeni; ilk dörtlük aaab, abab, aaba veya abcb […]
Mani Başta aşk olmak üzere hemen her konuda yazılabilen, 7 heceli dört dize- lik bir bentten meydana gelen bir halk edebiyatı nazım türüdür. Kafiye dizilişi aaxa’dir. İlk iki dize hazırlık dizeleridir. Son iki dize ile anlam bağlantısı yoktur. Asıl anlatılmak istenen son iki dizede verilir. Birçok mani çeşidi vardır. En çok kullanılanlar düz ya da […]
İslamiyet Öncesi Türk Şiiri Nazım Şekilleri (Biçimleri) Koşuk İslamiyet öncesi Türklerde sığır (av), şölen (kurban) törenlerinde kopuz eşliğinde söylenen şiirlerdir. Koşuk Özellikleri Nelerdir Koşuklar kıtalar (Dörtlükler) şeklinde söylenir. Koşuklarda ulusal ölçümüz olan hece ölçüsü kullanılır. (7’li) Çünkü o dönemde aruz ölçüsü ile Türkler tanışmamıştı. Daha çok yarım kafiye kullanılır; çünkü koşuklar saz eşliğinde sözlü olarak […]
Türk edebiyatındaki tekke şiirinde görülen ve dinsel içerikli konuları işleyen ilahi, hikmet, nefes, deme, nutuk, şathiye gibi ürünler nazım biçimlerinden değil birer nazım türüdür. Koşma tipi nazım biçimiyle ve genellikle hecenin 7, 8 ve 11 ’li kalıplarıyla söylenir. Dörtlük sayısı 3 ve 7’dir. İlahi nefes ve demeler bestelenelerek söylenir. Uyak düzeni abab / cccb / […]
Nazım Birimi Nedir Ne Demektir Kısaca Bilgi Şiiri oluşturan mısra gruplarına nazım birimi denir. Şiirin yapı taşlarından biridir. Nazım birimi şiir içindeki mısraların kümelenmesinden meydana gelir ve nazım şekilleri de bunlara göre belirlenir. Bu kümede bulunan mısraların sayısına göre de adlar alır. Nazım birimi, bir şiirin veya metnin düzenlenmiş birimlerinden biridir. Şiirlerde, nazım birimi genellikle […]