SİYAH LÂLE (Özet, tanıtım, inceleme) Yazar: Alexsandre Dumas Türkçesi: Onur Şen Yayınevi ve Basım Yılı: Antik Batı Klasikleri, Lacivert Yayıncılık, İstanbul 2007 Sayfa Sayısı: 240 “ Bazen bir insan ‘çok mutluyum’ diyemeyecek kadar çok acı çekmiş olabilir.” Alexsandre Dumas’nın Antik Batı Klasikleri’nden çıkan Siyah Lale’sini yıllar sonra tekrar okumaya karar verdim. Bu kararımda […]
Türkçenin Dünya Dilleri Arasındaki Yeri ve Önemi Türkçenin dünya dilleri arasındaki konumu, tarih boyunca çeşitli olaylar ve bilim insanlarının katkılarıyla şekillenmiştir. Bu önemli konuların başında, 18. yüzyılın başında yaşanan Poltava savaşı (1709) sırasında Ruslara esir düşen ve ardından 1711-1722 yılları arasında Sibirya’da kalan Alman kökenli İsveçli subay ve kâşif J. von Strahlenberg’ın (1676-1747) […]
Dil ile Kültür İlişkisi Dil ile kültür ilişkisi, iç dinamiklerle birbirine bağlıdır. Bu ilişki, bir toplumun kültürünü oluşturan bilgi, değer ve uygulamalardan oluşur. Kültür, günlük yaşamın gerekliliklerini anlama ve yerine getirme bilgisi olarak tanımlanabilir. Dil, kültürle organik bir ilişki içinde, kültürün varlığını sürdürme ve kültürel ögeleri aktarma görevlerini üstlenir. Dil, kültürel mirası gelecek […]
Kök Türk Alfabesi ve Tarihi Önemi Türkçenin tarihinde, bugünkü bilgilere göre izlenebilen ilk düzenli ve kurallı yazı sistemi Kök Türk Alfabesi’dir. Köktürk Alfabesi, Türk milletinin metinlerle ifade ettiği tarihi boyunca kullanılan ilk yazı sistemi olarak öne çıkar. Göktürk alfabesinin ortaya çıkışı ve kullanılma tarihi, bugün Kazakistan sınırları içindeki Esik kurganlarında yapılan kazılarda ortaya […]
Yapısı Bakımından Dünya Dilleri Dünya dilleri, dilbilgisi yapılarına göre sınıflandırılır. Dilin yapısal özelliklerine dayanan bu sınıflandırma, biçimbilgisel (eklemeli), çekimli (bükünlü) ve yalınlayan diller olmak üzere temelde üç ana gruba ayrılır. Dil bilgisi yapısına göre sınıflandırma, bir dilin sözcüklerini ve cümle yapılarını anlamak için temel bilgiler sağlar. Biçimbilgisel diller, kelimelerin sonuna ekler ekleyerek anlam […]
Dillerin Sınıflandırılması İnsanlığın yarattığı dillerinin evrensel özelliklerini ve aynı zamanda ortak veya yakın özellikleri nasıl sergilediğini anlamak amacıyla “dillerin sınıflandırılması” yapılmaktadır. Dil ailelerinin sayısı, yaşları, farklılıkları ve benzerlikleri, tek bir kaynaktan mı türediği yoksa farklı kaynaklardan mı geliştiği, gelişim süreçleri gibi konuların araştırılması için sınıflandırmaya ihtiyaç vardır. Bu sınıflandırmalar, dillerin tarihsel gelişimine veya […]
Dilbilim Nedir Ne Demektir Tanımı Dilbilim, dilin farklı yönlerini detaylı bir şekilde inceleyen bir bilim dalıdır. Dilbilim, dillerle ilgili araştırmalarını belirli bir yöntem çerçevesinde yürütür. Bilimsel yöntem, dilbilimin veri incelemesini temel alır. Her bilim dalının, kendi verilerini toplamak için benimsediği bir yöntemi vardır. Bilim dalları topladıkları verileri, kendileri için geçerli olan kavram ve […]
Dillerin Doğuşu ile İlgili Kuramlar Nelerdir Dillerin ortaya çıkışıyla ilgili olarak farklı teoriler ve yaklaşımlar bulunmaktadır. İnsanlık tarihindeki belgelenmiş dil kullanımı, Sümerlerin çivi yazısının icadı ile başlamış ve bu yazının MÖ 3500 civarındaki bir tablette görüldüğü bilinmektedir. Ancak, insanlığın varoluşu çok daha eski bir tarihe dayanmakta olup, bu nedenle dillerin doğuşu ile ilgili […]
Dil ve Düşünce Arasındaki İlişki Nedir Kısaca Dilin düşünce ve duygu üzerindeki etkileşimi, antik Yunan’dan bu yana devam eden ve günümüzde dil bilimcilerin yanı sıra felsefe, antropoloji, antropolojik dil bilim, psikolinguistik ve gelişim psikolojisi gibi disiplinlerin merakla incelediği temel sorulardan biridir. Zaman içinde, dilin düşüncenin şekillenmesinde merkezi bir rol oynayıp oynamadığı konusundaki bu […]
Metinlerin Sınıflandırılması Metinler, cümlelerin bir araya gelerek oluşturduğu anlatma ve iletişim araçlarıdır. “Metinlerin sınıflandırılması”, yazıldıkları amaçlara, hedef kitlelere, anlatım biçimlerine ve gerçeklikle olan ilişkilerine göre yapılabilmektedir. En yaygın ve geçerli olan Metinlerin sınıflandırılması: öğretici metinler ve sanat metinleri olarak iki ana kategoriye ayırmaktadır. Bir metin, kendi bağlamında her detayı kapsamaz; aslında, her metin, […]
Türk Edebiyatının Dönemlere Ayrılmasındaki Ölçütler (Kıstaslar) Nelerdir Sosyal hayattaki gelişmeler ve değişimler, edebiyatı derinden etkileyen önemli bir faktördür. Öncelikle “edebiyat nedir” sorusunu yanıtlamalıyız: Bir toplumun yaşam biçiminin, düşüncelerinin ve duygularının yazıya ya da söze dökülmüş halidir. Türkler, tarih boyunca farklı coğrafyalarda varlık göstermiş ve çeşitli dil ve kültürlerle etkileşimde bulunmuştur. Bu etkileşimler, Türk […]
Makale Nedir Toplumu ilgilendiren herhangi bir konuda kanıtlama amacıyla düşüncelerin dile getirildiği yazılara “makale” denir. Makaleler gazete ve dergi yazılarıdır. Gazete ve dergilerin toplumsal iletişimdeki rolü düşünüldüğünde, bu tür yazıların insanları bilgilendirme, yönlendirme ve gerçekleri anlatma noktasında önemi büyüktür. Bu türün yazıları bilimsel oldukları için yazar, yazısından önce araştırma yapar; o konu hakkında […]
Sözcük (Kelime) Kökü Nedir Kelime kökleri ve gövdeler, bağımsız biçimbirimler olarak tek başlarına anlam taşıyan veya sözdizimsel işlevleri olan dil yapıtaşlarıdır. Bu yapıtaşları, Türkçede çekim eklerini alarak daha büyük dil birliklerinin inşasına veya yapım ekleriyle yeni anlamlı kelimelerin ortaya çıkmasına katkı sağlarlar. Kelime kökü ve gövdeler, Türkçedeki kelimenin anlamını değiştirmeyen çekim eklerini alarak […]
Biçimbirim (Biçim Birimi – Morfem) Nedir Biçimbirim, yapı ve ses özellikleri bakımından daha küçük parçalara bölünemeyen, anlamlı veya işlevsel daha küçük dil birimlerini ifade eder. Bu dil bilgisi terimi, genellikle biçim bilgisinin odak noktasını oluşturur ve Batı dillerinde “morfem” olarak adlandırılır, Türkçe kaynaklarda da benzer şekilde kullanılır. Bu tanıma göre, tek başına anlamlı […]
Güzel Konuşma Nasıl Olur Temel dil becerilerinin tam anlamıyla kavrandığı gibi, konuşma yeteneği de eğitim yoluyla geliştirilebilir. Konuşma eğitiminin temel hedefi, bireyin duygu ve düşüncelerini hazırlıklı veya hazırlıksız bir şekilde etkili bir biçimde ifade edebilmesini sağlamaktır. Çocuklar, okula başlamadan önce belirli bir düzeyde konuşma eğitimi almış olabilirler. Ancak, bu eğitim genellikle ailelerin ve […]
Nutuk (Söylev) Nedir Nutuk veya söylev, bir konuyu, düşünceyi veya amaçları kabul ettirmek amacıyla coşkulu ve etkili bir dil kullanılarak yapılan konuşmalardır. Nutuk aynı zamanda hazırlıklı konuşma türüne de girmektedir. Bu tür konuşmalarda hatibin hitabet becerileri, sözleri etkili bir şekilde kullanması, tonlama, vurgu, sesin uygun kullanımı ve beden dilinin etkili bir şekilde kullanılması […]
Mustafa Kemal Atatürkün Hayatı Mustafa Kemal’in Ailesi Mustafa, 1881 yılında Selanik’te Ahmet Subaşı Mahallesi’nde dünyaya geldi. Mustafa, Ali Rıza Efendi ile Zübeyde Hanım’ın; Fatma, Ömer, Ahmet, Mustafa, Makbule ve Naciye adlarındaki altı çocuğundan biridir. Mustafa Kemal’in babası “Ali Rıza Efendi”, “Kırmızı Hafız” diye Zübeyde Hanım Ali Rıza Efendi anılan öğretmen “Ahmet Efendi”nin oğludur. […]
Biçim Bilgisi Nedir Dil bilimin temel unsurlarından olan kelimelerin ve eklerin yapı, işlev ve kullanımını ele alan disipline “biçim bilgisi” adı verilir. Bu dal, dildeki en küçük anlamlı ve işlevli birimlere odaklanarak dilin formel yapısını detaylı bir şekilde analiz eder. Batı dillerindeki karşılıkları Almanca Morphologie, Fransızca morphologie ve İngilizce morphology’dir. Bu terim, Yunanca […]
Sürrealizm Nedir Ne Demek Anlamı Sürrealizm terimi, “gerçeküstücülük” olarak da bilinir ve yaygın olarak kabul görür. Bazı edebiyat uzmanları ise “üst-gerçekçilik” veya “gerçekötecilik” terimlerini önerirler. Ancak gerçeküstü teriminin, anlam bakımından yanıltıcı olabileceğini ve sürrealizmin farklı bir gerçeklik biçimini ifade ettiğini savunurlar. Sürrealizm akımı, 20. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren resim, şiir ve sinema gibi […]
Letrizm (Harfçilik) Nedir Ne Demektir Anlamı Letrizm, adını Fransızca’da “harf” anlamına gelen “lettre” kelimesinden alan edebi akımlardan biridir. Bu hareket, şiirdeki yeniliği harfleri kullanarak gerçekleştirmeyi amaçlar. Letrizm, kelimenin kendisi yerine harf düzenlemelerini önemseyen bir yaklaşımı temsil eder. Bu nedenle bu akıma “Harfçilik” de denir. Letrizm akımı, seslerin düzenlenmesi, anlamın veya anlamsızlığın ifadesi, ve […]