Mevlana Celaleddin-i Rumi Hayatı Şiirleri Kişiliği (1207-1273)
13. yüzyıl sanatçısıdır. Mevlana, büyük bir mutasavvıf, şair, bilgin, düşünür olan sanatçının asıl adı Muhammed, lakabı Celalleddin-i Rumi’dir. Sanatçı, şiirlerinde Şems, Şems-i Tebrîzî, Hâmûş ifadelerini de mahlas olarak sıkça kullanmıştır. Yapıtlarında tasavvuf düşüncesini işleyen santçının hayatındaki dönüm noktalarından biri Şems-i Tebrîzî ile tanışmasıdır. Ölümü “Şeb-i arus”a (düğün gecesine) benzeten sanatçı, ölümden korkmamış; Allah’a kavuşacağı için de ölümü adeta düğüne benzetmiştir. Şems’in ölümünden sonra inzivaya çekilmiş, yaşamını “hamdım, piştim, yandım” sözleriyle ifade etmiştir. Büyük bir hoşgörü sahibi olan Mevlana; kâinatın temelinin ve insanı olgunlaştıracak, Allah’a yaklaştıracak şeyin sevgi olduğunu söyler. Mevlevilik tarikatını kurmuştur. Oğlu Sultan Veled bu tarikatı sistemleştirmiştir. Eserlerini Farsça yazmıştır.
Mevlananın Eserleri Nelerdir
Mesnevi: Küçük manzum hikayelerle dini ve tasavvufi öğütlerin yer aldığı 6 ciltten oluşan mesnevi nazım şekliyle yazılmış bir eserdir. Üslubu son derece akıcı olan, didaktik bir eserdir.
Divan-ı Kebir: Mevlana’nın sanat gücünü ortaya koyan bu eser; gazel, kaside, müstezat, rubai gibi şiirlerden oluşur. Mevlana, bu eserdeki gazellerinin çoğunda Şems, Şems-i Tebrîzî gibi isimleri mahlas olarak kullanmıştır.
Mecalis-i Seba: Mevlana’nın yedi vaazının ya da öğüdünün bir araya getirilmesiyle meydana geldiği tahmin edilen Farsça-Arapça mensur bir eserdir. Bu eserde anlatımlar edebi sanatlarla zenginleştirilerek terkip ve tamlamalar fazlaca kullanılmıştır.
Mektubat: Devrin ileri gelenlerine nasihat için veya kendisine yöneltilen sorulara yanıt olarak yazdığı 147 mektuptan oluşan mensur eserdir.
Fihi Ma Fih (Ne varsa içinde): Mevlana’nın dini ve tasavvufi sohbetlerinin yer aldığı eserdir. 72 bölümden oluşan eserin 6’sı Arapça diğerleri Farsçadır. Bu bölümler bir ayet ya da hadisin yorumu şeklindedir.
Rubailer: Yüksek anlamları olan ince, derin mazmunların yer aldığı bir eserdir