İntak (Konuşturmaca) Sanatı Nedir Ne Demektir Kısaca Örnekler
Bir edebi üründe insan dışındaki varlıkların tıpkı insanmış gibi konuşturulması edebi sanatlarına intak yani konuşturmaca sanatı adı verilir. Başka bir deyişle, doğadaki konuşma yetisi bulunmayan herhangi bir varlığın insanmışçasına konuşturulma sanatıdır. Çoğunlukla teşhis (kişileştirme) sanatı ile birlikte kullanılmaktadır. Arapça “ntk” köklerinden türetilmiştir ve nutuk ile aynı köktendir.
NOT: İntak olan her yerde teşhis de vardır. Çünkü insan dışındaki varlıkların konuşturulması hem teşhis hem de intak sanatı kapsamındadır. Ancak bütün kişileştirme olan söz sanatları o cümlede intak sanatı olduğu anlamına gelmemektedir.
Bu ayrılığımıza yıldızlar ağlıyordu.
Yukarıdaki örnekte kişileştirme (teşhis) sanatı olduğu halde intak sanatı yoktur çünkü yıldızlar insanmış gibi ağlamakta ancak konuşturulmamıştır.
İntak (Konuşturmaca) Sanatına Örnekler
Çarık:
Sen de deri ben de deri
Görüyon mu kör kaderi
Sen tutmuşsun mevkileri
Sen köşede ben dışarıda
Mest:
Neler gördüm tezgâhlarda
Hiç gezmedim uzaklarda
Hakkım vardı bu haklarda
Ben köşede sen dışarıda
Çiğdem der ki ben elayım
Yiğit başına belayım
Hepisinden ben âlâyım
Benden âlâ çiçek var mı?
Ben gülüm, ben karanfil, ben de yasemin diyor
Renk renk kokularla çiçekler
Sahiplerinden memnun, evlerin bahçelerinde
İntak Sanatı ile ilgili örnek Test Soruları Çözümleri
Aşağıdaki dizelerin hangisinde intak sanatına başvurulmuştur?
A) Sevgilim, kapımı çaldı aydınlık
Baygın gözlerimi aldı aydınlık
B) Kulağının dibinde haykırdı fırtına
Isınmak istiyorsan toprağı çek sırtına
C) Elimde sükûtun nabzını dinle
Dinle de gönlümü alıvar gitsin
D) Kaynaktan çoğalan su gibi serin
Saçımı okşasın yine ellerin
E) Güneş saçlarında oynar
Omzundan tutar, giydirir seni
ÇÖZÜM: B seçeneğinde “fırtına” konuşturularak intak sanatı yapılmıştır.