Ahmet Hamdi Tanpınar Kimdir Hayatı Eserleri Hakkında Kısaca Özet Bilgi
(1901-1962) Şiirlerinde daha çok rüya, zaman, yalnızlık temaları üzerinde duran ve Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatı sanatçılarından olan Tanpınar bir imaj ve müzik kaygısı taşır. Doğu ve Batı kültürünü bilinçli bir şekilde sentezlemiş özgün bir şiir tarzı oluşturmuştur. İlham, değil şiir işçiliğini ve zanaatı tercih eden Ahmet Hamdi Tanpınar, serbest şiirin revaçta olduğu bir dönemde heceye soluk aldırmış, heceye modernlik kazandırmış aruzu hiç kullanmamıştır. Ahenge ve sembollere önem veren sanatçı, musuki ve duygu ağırlıklı şiirler kaleme almıştır.
Ahmet Hamdi Tanpınar’ın şiirlerindeki temalar:
Tarih (Geçmişin yaşanmış olaylarından tarihsel birikimin sanat ve estetik değeri üzerinde durur.)
Zaman (Tanpınar, zaman, geçmiş-şimdi-gelecek diye parçalamaz. Zamanı sonsuz bir bütünlük olarak ele alır.)
Rüya (Tanpınar, uykudayken görülen rüyanın değil bilinç tamamen açıkken görülen rüyayı ele alır.)
Musiki (Dili, bir sesin kendisi veya kendi sesi yapma uğraşından mısraya ulaşan Tanpınar, şairin kulağıyla işbirliği yapması gerektiğini, mısranın ancak bu şekilde nağme olacağını düşünür.)
Romanlarındaki ironi, günlük hayatın trajedisini de yakından hissettirir. Hayri İrdal’ın anıları biçiminde kaleme alınan Saatleri Ayarlama Enstitüsü adlı romanında ironik bir anlatımla iki uygarlık arasında bocalayan Türk toplumunun portresini çizer. Mahur Beste adlı romanında 19. yüzyılda hasta düşmüş Osmanlı İmparatorluğu’ndaki seçkin aile yaşamından kesitler sunulan bu eserde olaylar genellikle saray ve konaklarda geçer. Eserde aile bireylerinin hayatları ve geçmişte yaşadıkları olaylar ele alınır. Behçet Bey, Atiye Hanım, İsmail Molla eserin başlıca karakterleridir. Beş Şehir adlı denemesi de önemlidir. Bu eserinde Ankara, Erzurum, Bursa, Konya ve İstanbul’u anlatır.
Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Eserleri Nelerdir?
Şiir: Şiirler
Roman: Huzur, Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Sahnenin Dışındakiler, Mahur Beste, Aynadaki Kadın
Öykü: Abdullah Efendi’nin Rüyaları, Yaz Yağmuru
Makale-Deneme-İnceleme: Edebiyat Üzerine Makaleler, 19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Beş Şehir
Huzur Romanının Kısaca Özeti ve Konusu: Annesini ve babasını küçükken kaybetmiş olan Mümtaz, amcasının oğlu İhsan tarafından büyütülür. Mümtaz, edebiyat fakültesinde asistandır ve aynı fakülteden mezun Nuran’ı sever. Nuran, dul bir kadındır ve Mümtaz’la evlenmeyi kabul eder. Ancak Nuran’ı seven Suat’ın kendisini asması üzerine, Nuran bu ölümün kendi yüzünden olduğunu düşünerek Mümtaz’la evlenmekten vazgeçer. Nuran, eski kocasıyla tekrar bir araya gelme kararı alır ve bunun üzerine Mümtaz, iyice ümitsizliğe düşer. Bir gün merdivenlerden çıkarken radyodan II. Dünya Savaşı’nın başladığı haberleri duyulmaktadır. Mümtaz ise merdivenlerde yere yığılır kalır.
Sahnenin Dışındakiler Romanının Kısaca Özeti ve Konusu: Cemal, 1920 yılında üniversite eğitimini tamamlamak için altı yıl sonra İstanbul’a döner. Hocası İhsan, ona Nasır Paşa’nın hatıralarını yazma görevi verir. Bu arada Cemal’in gençlik aşkı Sabiha, yaramaz bir adamla evlenmiştir. Bir süre sonra Cemal, Sabiha’nın resmi altında ‘‘Sahneye çıkan ilk Türk kadını”yazısını görür. Zihni oldukça karışık olan Cemal, daha kötü bir haber alır. Nasır Paşa öldürülmüş, Cemal’in hocası İhsan da şüpheli olarak tutuklanmıştır. Artık sahnenin dışı da içi kadar karışık ve zor bir durumdadır.